8-12-2015
Terwijl de ministers in het conferentiecentrum onderhandelen, bezoek ik vandaag het het Cultureel Centrum Centquatre, deze week het kloppend hart van Coalition Climat 21 in Parijs. Op de stoep kan je in ruil voor een vrije bijdrage lekkere biosoep met brood krijgen. Het beeld is me zo vertrouwd dat ik me even in de Hoge Rielen waan, op het Wereldkamp van Broederlijk Delen. Zelfs de bekertjes en de ketels met koffie en thee lijken zo te zijn overgebracht naar Parijs.
Binnen heerst een ontspannen drukte. Er is een tentoonstelling, en gaan ateliers en workshops door, scholen worden uitgenodigd om een bezoekje te brengen, en het is een trefpunt van activisten van overal.
Een van de stands heeft het ook over voedselproductie en stadslandbouw. Een ingenieus ineengeknutselde vierwieler trekt de aandacht. Hij is ontworpen om te gebruiken in de tuinbouw, helemaal in de sfeer van de zgn 'lowtech' oplossingen waarmee een aantal enhousiaste organisaties en uitvinders dezer dagen experimenteren. Een soort tractor met pedalen....
Toeval of niet, als ik weer vertrek en langs de Rue de Flandre richting de Metro stap, kom ik voorbij een echte stads-groententuin. Het bijhorend infobord leert me dat het een gezamenlijke tuin is, onderhouden door mensen uit de wijk. Ze zijn aangesloten bij een netwerk van dergelijke 'jardins partagés'. Je vindt hen op http://www.jardinons-ensemble.org/
Later trek ik naar het Patheon, vlakbij de Sorbonne. Daar heeft de Deens-Ijslandse kunstenaar Olafur Eliasson 12 grote ijsblokken in een cirkel neergelegd, als een reuze wijzerplaat van een uurwerk. De ijsblokken zijn opgevist uit zee, nadat ze afgebroken waren van de Groenlandse ijsmassa. Dit ijs is allicht ruim 10.000 jaar oud, gevormd tijdens de laatste ijstijd. Tijdens de COP liggen ze hier verder te smelten, als signaal aan de wereld en aan de onderhandelaars in Le Bourget.
Het kunstwerk - met de toepasselike naam Ice Watch leverde ook enige kritische commentaren op, bv. met de vraag hoeveel CO2 er nodig was om die ijsmassa in de Parijse binnenstad te krijgen. Toch is het een knap symbool voor wat er met onze wereld aan het gebeuren is.
Symbolische actie was er vandaag ook in het conferentiecentrum zelf. Vlakbij de miniatuur Eiffeltoren, vroegen actievoerders nogmaaals aandacht voor de eis om de maximale gemiddelde temperatuurstijging op aarde te beperken tot 1,5 °C. Ze wezen er op dat we met de huidige maatregelen afstevenen op het dubbele, wat een doemscenario is.
Vanuit kerkelijke hoek, was er vandaag de opgemerkte toespraak van kardinaal Turkson, in naam van de Heilige Stoel. Ook was er de druk bijgewoonde persconferentie nadien. Op de website van de VN kan je deze momenten altijd opnieuw bekijken via de streaming on demand.
Uit de conferentie zelf komen steeds meer pessimisische signalen die wijzen op een zwak akkoord. Het lijkt erop dat de gevraagde 1,5 °C wel degelijk in de tekst zal blijven staan, maar dat het weinig meer zal zijn dan een symbool. Immers rijst de vraag wat sommige landen zullen eisen in ruil voor hun steun. Zo vrezen sommigen dat de vijfjaarlijkse evaluatie met bijsturing van de verplichte doelstellingen zal afgezwakt worden. En dat zou absoluut een zeer slechte zaak zijn. Om de 1,5 °C binnen bereik te houden, moet de uitstoot van broeikasgassen snel naar beneden en dat vereist een zeer doortastend beleid. Ook lijkt het er op dat enkele strijdpunten zullen verhuizen naar de preambule van de tekst, en dus zullen verdwijnen uit het operationele gedeelte. Ook het hoofdstuk 'Loss and damage', over de huidige en toekomstige 'onherstelbare schade' blijft controverse uitlokken. Het lijkt op een spelletje 'loven en bieden', maar dan met de toekomst van de planeet en de armsten als inzet.
Morgen weten we meer. Om 13 uur zou de nieuwste vesie van de tekst openbaar gemaakt worden, ditmaal met nog slechts enkele verder te beslissen knelpunten. Hopen en bidden...
https://www.youtube.com/watch?v=2FHRATQs6YM&feature=youtu.be