Een stiltetuin bij het ziekenhuis AZ Sint-Blasius Dendermonde
We zijn ervan overtuigd dat binnen het ziekenhuis en haar keuze voor betrouwbare totaalzorg, er een plek moet zijn die letterlijk ademruimte biedt. Een fysieke ruimte waar patiënten, bezoekers, personeel terecht kunnen met hun emoties, met hun zinvragen en eigen spiritualiteit.
Vanuit deze gedachte werd het zaadje voor de Bladertuin geplant.
Natuur en diepgang
In de bladertuin zoeken we een balans tussen puurheid en betekenisvolle gelaagdheid. In keuze van natuurlijk materialen en vanuit de filosofie ‘less is more’ werd een sobere tuin ingericht. Aan de hand van uitnodigende beelden, poëzie en symbolen creëerden we “meerlagigheid”. De haiku’s werden geschreven door medewerkers uit het ziekenhuis en de geselecteerde teksten werden geïllustreerd door lokaal talent Katrijn Jacobs.
In de soberheid van de natuur hopen we dat bezoekers van de bladertuin stilte mogen ervaren, hun adem mogen hervinden. Een natuurlijke plek waar mediteren vanzelfsprekend is.
Door zitplaatsen in te bedden in natuurlijke structuren creëerden we plekken die veiligheid en geborgenheid uitstralen. De banken die afgeschermd zijn door gestapelde takken, maken dat gesprek daar met net iets meer privacy kunnen doorgaan. Zo hopen we de openheid van het gesprek te stimuleren.
Verbindend en toegankelijk
Met deze tuin wilden we ruimte voor verbinding creëren. Tijd en ruimte scheppen voor gesprek, voor op verhaal komen, voor begeleidingssessies in de buitenlucht. Maar ook ruimte voor tijd te nemen en er naar te kijken (verleden, heden, toekomst), en spirituele ruimte te mogen ervaren (hemel en aarde).
In het ontwikkelen van de tuin werden verschillende diensten geconsulteerd om mogelijkheden te scheppen en creatief verschillende doelen in één deel van de tuin een plaats te geven. De dienst patiëntenbegeleiding en de palliatieve eenheid waren de stuwende krachten achter het project. Zij wilden ruimte creëren voor troost en relaxatie, een tuin om te herdenken en zich terug te trekken, een tuin om op verhaal te komen.
Er werd een verhard deel gecreëerd, met beklinkerde paadjes en een overkapping, zodat ook mensen in een rolstoel gemakkelijk toegang hebben en op een veilige manier tot rust kunnen komen in een groene omgeving. De trap naar de tuin – de tuin ligt op een verhoging - werd uitgebreid met een rolstoellift. Maar er is ook plaats voor fysieke therapie. Het pleintje kreeg een pad met verschillende ondergronden waar revaliderende patiënten kunnen oefenen in het stappen. Kruidenbakken op hoogte zijn ideaal om als therapie in te werken.
Stilvallen en handelen
Met verschillende zitbanken, met uitzicht op de alpacaweide en de groene gordel rond Dendermonde, roept de tuin uit zichzelf op tot stilvallen. Het oprichten van de tuin stimuleert ons als dienst zingeving en pastorale zorg ook om in te zetten op betekenisvol symbolisch handelen. Zo plantten we een hortensia naar aanleiding van het onverwachte overlijden van een (ex-)collega waarbij we uitwisselden over gevoelens en gedachten, waarbij we linten met warme herinneringen vastknoopten. De bladertuin is dus zeker een plek waar rouw, verlies en verwerking van verdriet een plaats mogen krijgen.
In de toekomst plannen we impulsen om mensen te stimuleren naar binnen te keren, te reflecteren of te verwonderen.
Bladertuin: voor mens en milieu
In deze groene ruimte wordt ingezet op inheemse beplanting en bloemen die insecten aantrekken. Boompjes met redelijke grootte die er voordien stonden, werden behouden. Zo proberen we ook ons steentje bij te dragen aan het leefmilieu. In de toekomst willen we verdere stappen ondernemen om het leven van kleine bewoners in de tuin te stimuleren door ook voor vogels of andere dieren beschutting te voorzien.
De bladertuin heeft als primair doel een ruimte te zijn waarin iedereen die in relatie staat met het ziekenhuis, of dat nu patiënt, bezoeker, personeel, familie is, een kans te geven om perspectief te ontdekken of betekenis te vinden. Om in een rustgevend kader aan bod laten komen van wat hij/zij in het ziek-zijn beleeft of in het leven doormaakt aan dankbaarheid, noden, vragen, emoties, lasten, enz... Dit zoeken, bewust worden en verwoorden, kan gestimuleerd worden door symbolen (woorden, beelden, kunstobjecten) en bovenal door natuurelementen. Op het ritme van de natuur.
Het is onze overtuiging dat dit kracht, rust, perspectief, zuurstof, houvast, waarde, zin, … geeft. Dat dit helend werkt, en bijgevolg aan het hart van AZ Sint-Blasius meewerkt.
Dienst zingeving en pastorale zorg, AZ Sint-Blasius Dendermonde
De tuin bevindt zich achter het ziekenhuis, tegenover de ingang van het Chirurgisch Dagcentrum, naast de stalling van de alpaca’s. We heten u van harte welkom om de bladertuin te bezoeken.
WELKOM
In deze tuin
Mag je bladeren
De veranderingen van seizoen ervaren
In kleur, in vorm, in licht
Van felgroen tot warmbruin
Van vol en stevig blad tot uitgedroogde nerven
In deze tuin
Mag je het leven doorbladeren
Op verhaal komen
De bladen van jouw levensboek openslaan
Terugkijken, stilstaan, vooruitkijken
In deze tuin
Mag je tot rust komen
Vol verwondering kijken naar het kleinste blad
De tijd nemen om de hemel in je op te nemen
Blader, ontdek
Laat je verrassen en inspireren
zonder handleiding
(tekst aan de ingang van de bladertuin)
