Wat tot mijn mogelijkheden behoort, moet ik aanboren.

Net terug van vakantie in een oververhit Italië: de kinderen vragen me of die hitte het gevolg is van de opwarming van de aarde. Ik kan daar uiteraard geen correct antwoord op geven, want wat is er nu wel een gevolg van die opwarming en wat niet?

Zelfs de wetenschappers zijn het er niet over eens. Dat zeg ik hen dan ook. Oeps. Dat is precies even slikken: grote mensen, wetenschappers dan nog, die het ook niet weten? Dan wordt het wel moeilijk…

En of wij daar iets aan kunnen doen, aan die opwarming, vragen ze. Weer zo’n moeilijke vraag. Is dat wat wij doen wel voldoende? Biologische en lokale producten kopen, zuinig omspringen met energie, toiletten spoelen met regenwater, afval sorteren, noem maar op. Vele daden die wij stellen om het milieu te ontlasten, om onze aarde te vriend te houden. Maar zet dat wel zoden aan de dijk? 

Het doet mij terugdenken aan die voorstelling “When Things Heat Up”: onze leden van U Move 4 Peace, de jongerenbeweging van Pax Christi Vlaanderen, hebben in het voorjaar een reeks voorstellingen geregisseerd en gespeeld, samen met o.a. intal en Geneeskunde voor de 3e Wereld, met precies dezelfde vragen. when things heat upWat kunnen wij als bewoners van deze planeet eigenlijk doen om de opwarming van de aarde tegen te gaan? En is dat wel een taak, die wij als individuen op ons kunnen nemen? Is dat niet eerder iets voor ‘de systemen’? Zoals ‘de industrie’, ‘de regering’ of – nog wat verder weg - ‘de Verenigde Naties’?

Plots denk ik aan een reportage die ik op televisie zag over een buitengewoon rijk man, die het zijn plicht vond om zijn kapitaal milieuvriendelijk te investeren. Hij investeerde in enorme woontorens, kleine ecosystemen zeg maar, waar mensen zowel wonen en werken als aan voedselvoorziening doen. Futuristisch ogende woonblokken met alles erop en eraan. Waar duizenden mensen wonen. Het zag er spectaculair uit. Maar toch sprak het me niet aan. Er zat precies geen ziel in die woontorens. Wat met de creativiteit die in ieder van ons borrelt? 

Vanuit het perspectief van een ‘vredesactivist’ is het onrecht, dat voortkomt uit de opwarming van de aarde, geen sinecure om aan te pakken. Zoals de Actieve Geweldloosheid ons leert: eerst het onrecht analyseren, dan benoemen en dan medestanders zoeken om tot een gedragen oplossing te komen, die enkel tot stand kan komen in samenspraak met je tegenstander.

Met de natuur valt weinig te discussiëren, maar daar waar de mens verantwoordelijkheid draagt, is het wel onze – mijn – taak, om die aan te spreken en in te zetten. In mijn ogen geldt dat zowel voor ‘de systemen’ als voor individuele burgers. Wat tot mijn mogelijkheden behoort, moet ik aanboren. Een campagne als “Het klimaat verandert ook mij” is een uitstekende gelegenheid om dat nog eens in de verf te zetten.

Wie weet, lukt het me om de opwarming tegen te houden of te vertragen zodat er minder schade is voor de mens of natuur. Ja, want zou de slogan niet moeten zijn: “Ik verander het klimaat”? Zoals de slogan klonk van de Vlaamse Vredesweek 2009: “Werken aan het klimaat, voor vrede”.