Caritas Vlaanderen stelde begin oktober het Charter 'Armoede in Woonzorgcentra' voor. Dit Charter kaart armoedeproblematiek in de residentiële ouderenzorg aan en reikt woonzorgcentra 13 punten aan waarop zij kunnen inzetten om armoede en sociale uitsluiting in hun voorziening aan te pakken.
Uit een bevraging van Zorgnet-Icuro (2014), weten we wel dat 2,5% van de bewoners in woonzorgcentra het factuur één of meerdere malen niet tijdig betaalden. Bij de meerderheid van deze bewoners met betalingsmoeilijkheden werd een oplossing gezocht in overleg met de sociale dienst. Daarnaast moeten we er rekening mee houden dat armoede vaak ook onzichtbaar is en zich uit in bijvoorbeeld weinig sociale contacten, een gebrek aan juiste hulpmiddelen of afwezigheid op betalende activiteiten. Het Charter is nodig om ons bewust te worden van de aanwezigheid van deze ouderen die leven in een armoedesituatie binnen voorzieningen. Om er aandacht voor te hebben en om stil te staan bij wat we niet op het eerste zicht kunnen zien.
Drie elementen
Het Charter Armoede in Woonzorgcentra focust op drie elementen van armoede in de residentiële ouderenzorg, legt Thijs Smeyers, stafmedewerker Armoede en Sociaal Beleid, uit. "De financiële toegankelijkheid wordt gegarandeerd door dagprijzen te hanteren waarin alle basiszorg en basisdienstverlening inbegrepen is en door hier eerlijk over te communiceren. Daarnaast zoeken woonzorgcentra die het Charter ondertekenen naar een realistisch afbetalingsplan bij moeilijkheden, in plaats van gerechtelijke procedures te starten".
Vaak speelt ook financiële uitsluiting een belangrijke rol, ook in voorzieningen. "Woonzorgcentra zetten daarom in op sensibilisering en vorming van hun werknemers, helpen bewoners in het uitoefenen van hun rechten en zetten een hulpmiddelenbeleid op waardoor ook minder kapitaalkrachtige bewoners menswaardig kunnen leven".
Om werknemers ten slotte te ondersteunen, proberen de woonzorgcentra die het Charter ondertekenen jobzekerheid op lange termijn te bieden en hebben zij aandacht voor situaties van armoede en sociale uitsluiting bij hun werknemers.
Reactie Minister Jo Vandeurzen, Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
"Het initiatief van Caritas Vlaanderen om een 'Charter Armoede Woonzorgcentum' op te stellen en te verspreiden, sluit naadloos aan bij de uitgangspunten van de missie van de Vlaamse overheid wat betreft de ouderenzorg. Dit charter kan een hefboom zijn door de aandacht te vestigen op financiële toegankelijkheid, betalingsproblematieken, sociale uitsluiting, hulpmiddelenbeleid ... Het is dan ook belangrijk dat woonzorgcentra zich bewust zijn - of worden gemaakt - van de moeilijkheden die mensen in armoede kennen en ervaren. Dat getuigt van een goed bestuur.
Door het ondertekenen van het 'Charter Armoede Woonzorgcentra' beklemtoont een woonzorgcentrum dat in het woon-, zorg- en ondersteuningsaanbod dat het aanreikt, wil rekening houden met de leefwereld van mensen die in armoede leven en het appel dat van hen uitgaat. Het woonzorgcentrum gaat hierbij de verbintenis aan om op een innovatieve wijze haar zorg- en ondersteuningsbeleid, opnamebeleid, financieel beleid en medewerkersbeleid op aan te passen. Het is mijn overtuiging dat een woonzorgcentrum dat deze stap zet een bijkomende maatschappelijke waarde creëert die meer dan waardevol is."
Reactie Minister Liesbeth Homans, Vlaams Minister van Armoedebestrijding
"Ik waardeer dit Charter Armoede in Woonzorgcentra, dat niet alleen de (financiële) toegankelijkheid voor de bewoners wil garanderen, maar ook sociale uitsluiting wil tegengaan. Want ook dat is een kwalijk gevolg van armoede. Dit Charter waakt ook over een correcte beeldvorming omtrent armoede, informeert en sensibiliseert en zorgt voor een zo groot mogelijke participatie van alle bewoners. Als Vlaams minister van Armoedebestrijding hoop ik dat dit Charter massaal ondertekend wordt. Het ondersteunt het Vlaamse armoedebeleid en het zorgt ervoor dat armoede op een efficiënte manier wordt aangepakt."
