Op 27 januari gaat in Rome een opmerkelijke conferentie door: "Laudato Si & Catholic Investing: Clean Energy for our Common Home".
CIDSE, het internationaal netwerk waar ook Broederlijk Delen toe behoort, is een van de medeorganisatoren, evenals de UISG, de internationale unie van hogere oversten van de congregaties.
Er is een keur van internationale sprekers, met op kop kardinaal Turkson, de voorzitter van het nieuwe Dicasterie voor de bevordering van de integrale ontwikkeling van de menselijke persoon.
Voor wie of wat werkt ons spaargeld?
De urgentie van een snelle en rechtvaardige overgang van fossiele brandstoffen naar schone energie voor iedereen kan niet worden overschat, en katholieke instellingen beseffen dat ze hier een belangrijke rol te spelen hebben, ook in hun financieel beheer. Geïnspireerd door de oproep van de Laudato Si' tot actie, denken ze na over de economische activiteiten waarin hun geld geïnvesteerd wordt.
In 2015 al, besliste de Church of England dat ze haar investeringsfonds van 14 miljard dollar zou doorlichten en haar beleggingen in olie en gas zou terugtrekken. Ook de Wereldraad Van Kerken sloot aan bij de campagne.
De conferentie in Rome komt dus niet uit de lucht gevallen. Het is een logische stap in een evolutie die al een tijdje bezig is. Steeds meer katholieke organisaties besluiten om mee te doen met de internationale divestment-beweging.
Wat is 'divestment' of desinvesteren?
Het is het omgekeerde van 'investeren'. Je geld weghalen uit fondsen, aandelen of obligaties, vanuit ethische en/of financiële overwegingen.
De divestment-beweging vraagt mensen en instellingen te onderzoeken of hun geld door hun financiële instellingen wordt belegd in de kolen-, olie- of gasindustrie. En om als dat het geval is, hun geld terug te trekken en het te investeren in in duuzame projecten, zoals hernieuwbare energie.
Waarom niet langer investeren in fossiele energie?
Er zijn wel degelijk zowel ethische als financiële redenen om te desinvesteren.
De ethische motieven zijn talrijk en goed gekend. Ook de encycliek Laudato Si' somt ze ten overvloede op, en stelt dat "vele symptomen erop wijzen dat de effecten (van klimaatverandering) nog verergeren als we doorgaan met de huidige productie- en consumptiemodellen. Het is daarom absoluut noodzakelijk om politieke maatregelen te treffen om de komende jaren de uitstoot van koolstofdioxide en andere vervuilende gassen drastisch te beperken, door bijvoorbeeld het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen en hernieuwbare energiebronnen te ontwikkelen."
De financiële redenen zijn niet minder belangrijk. In het boekje 'Het klimaat verandert ook mij' van Pax Christi en Ecokerk, beschreef Alma Dewalsche de risico's van de 'carbon bubble'. "Men weet nu immers al dat 60 tot 80 procent van de gekende steenkool-, olie- en gasvoorraden die door de grote bedrijven als bewezen reserves zijn aangegeven, niet opgebruikt kunnen worden als we de toekomstige generaties een kans willen geven op deze planeet. Het rapport Unburnable Carbon 2013: Wasted Capital and Stranded Assets waarschuwt voor duizenden 'stranded assets', waardepapieren die in rook zullen opgaan en een nieuwe bankencrisis kunnen veroorzaken. Volgens de onderzoekers kan het bedrag van zo’n carbon bubble oplopen tot 6 triljoen dollar in het volgende decennium. Ze roepen regeringen, investeerders en de bankenwereld op om hun businessmodellen in die sector te herzien en naar de lange termijn te kijken."
De internationale zakenwereld is dan ook al een tijdje bezig analyses te maken en investeringen in fossiele energie af te stoten.
Ook binnen de EU is men zich bewust van de financiële gevaren. Zo stemde het Europees Parlement eind vorig jaar in met een herziening van de Europese pensioenrichtlijn die de pensioenfondsen aanzet tot een duurzamer beleggingsbeleid. Daarbij moeten ze de risico's van klimaatverandering en CO2-intensieve beleggingen zoals in kolen-, olie- of gasbedrijven in kaart brengen.
divest-invest hub
De Global Catholic Climate Movement startte een 'divest-invest hub' op hun website. Hier vind je een voorlopige lijst van organisaties die zich bij hen geregistreerd hebben en zich engageren om hun geld te heroriënteren.
Elke groep een klimaatplan
De lopende campagne van Ecokerk nodigt groepen uit om na te denken over een eigen klimaatplan en aan te sluiten bij Klimaatnetwerk.be. De keuzes voor ethisch beleggen, maken daar zeker deel van uit. Samen met Oikocredit bieden we organisaties een uitstekende kans om (een deel van) hun financiële reserves te investeren in hernieuwbare energieprojecten in het Zuiden.