Op 10 mei verwelkomde NRV een groep bezoekers uit een heleboel Belgische steden, die toch één ding gemeenschappelijk hadden: ze waren allemaal sociaal geëngageerd binnen de katholieke traditie – medewerkers van bisdommen en solidariteitsorganisaties. Iedereen was uitgenodigd voor een NRV vormingsvoormiddag draaiend om de vragen: “Wie is mijn tegenhanger bij andere religieuze en levensbeschouwelijke gemeenschappen? Wie is die collega van die andere geloofstraditie die net zo gedreven werkt voor solidariteit als ik?”

Gedurende een halve dag zaten drie levensbeschouwingen samen rond de tafel. Het werd een boeiende uitwisseling waarbij een waaier vragen werden beantwoord. Bestaat er binnen de vrijzinnigheid, de Islam,… ook zoiets als een diaconiemedewerker, pastoraal werker of diaken? Hoe wordt er in die andere tradities gewerkt aan een meer solidaire samenleving?

Seminarie 'From Ideology to Social Discernment'

(3) Poverty, Violence and Injustice in Africa: Pastoral Initiatives From the Catholic Social Tradition

Raymond Olusesan Aina, die als priester en theoloog werkt in Abuja (Nigeria), reikt ons een reeks voorbeelden uit de praktijk aan. Door stil te staan bij de manieren waarop de Kerk de mouwen opstroopt in Sub-Sahara Afrika, demonstreert hij hoe katholiek sociaal denken en handelen goed moet ingeplant zijn in de lokale menselijke context om haar doelen niet voorbij te schieten. Tegelijk onderstreept hij hoe intensief de Kerk in Afrika zich inzet om de levensomstandigheden en levenskwaliteit van Afrikanen te verbeteren en zo haar christelijke missie trouw te blijven – maar ook omdat zij anders in de ogen van de bevolking helemaal niet geloofwaardig is.

Seminarie 'From Ideology to Social Discernment'

(2) Van doctrine naar denken EN handelen

Prof. Em. Johan Verstraeten, voorzitter van het Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede, reikt een kader aan om van ideologie naar onderscheiding te evolueren in het katholiek sociaal denken. Volgens Verstraeten is het tijd om na te denken over de toekomst, om de volgende stap te nemen in katholiek sociaal denken EN handelen. Want we leven vandaag in een grondig veranderde context: de grootste economische, politieke, sociale en ecologische crisis sinds WO II. Onze huidige tijd heeft haar eigen dringende noden en vraagt om nieuwe creatieve oplossingen, daarom kan – en mag – katholiek sociaal denken en handelen niet doorgaan als in het verleden.

Seminarie 'From Ideology to Social Discernment'

(1) Wat crisistijden betekenen voor het Katholiek Sociaal Denken

Menswaardigheid door goede en betaalbare huisvesting

Aan de wieg van het Betlehemproject stond kardinaal Danneels. Bij de afsluiting van het congres ‘Brussel-Allerheiligen 2006’ – in het bijzijn van 20.000 mensen – lanceerde hij een dringende oproep aan de Brusselse gelovigen om elke beschikbare meter te bestemmen voor sociale huisvesting. Intussen investeert het project Betlehem in het Vicariaat al 15 jaar in woningen voor minderbedeelden.

Sociale rechtvaardigheid is een werkwoord

In Evangelii Gaudium, de belangrijke apostolische exhortatie van paus Franciscus, lezen we dat ‘een authentiek geloof altijd een verlangen in zich draagt om de wereld te veranderen’ (EG, 183). Werken aan maatschappelijke transformatie, veranderingsprocessen teweegbrengen die mensen – en vooral gemarginaliseerde personen in de samenleving – ten goede komen, behoort voor christenen tot het hart van hun zending als gedoopte. 

Op 18 april 2020 – pal in de eerste corona lockdown – overleed de Vlaamse protestantse bijbelwetenschapper Egbert Rooze. Hij liet een boeiende erfenis achter binnen de politieke Bijbellezing (korte levens -en literaire biografie hier).

Zijn plotse overlijden betekende ook een groot verlies voor Ecokerk, waarvan hij sinds de oprichting in 2005 een gedreven bondgenoot en inspirator was (Ecokerk in memoriam hier).

Tweeënhalf jaar na dit verlies sloegen Ekklesia Breda en bijbels leerhuis Zinsverband de handen in elkaar om Roozes gedachtengoed opnieuw in de schijnwerper te zetten. De vrucht hiervan was het internationaal bijbelsymposium ‘Herstellende gerechtigheid’, dat op vrijdag 14 oktober 2022 plaatsvond in de Lutherse kerk in Breda. Doel van deze studiedag was niet alleen om stil te staan bij het werk van Egbert Rooze, maar vooral ook vanuit zijn politieke Bijbellezing sporen te trekken naar de toekomst. 

De jaarlijkse Trefdag van Attent - Netwerk voor maatschappelijke inzet van het bisdom Antwerpen- was dit jaar op 14 mei. Hij maakte indruk door de sterke inhoudelijke bijdragen.

De voormiddag stond volledig in het teken van de encycliek Fratelli Tutti, waarbij Franciscus’ oproep voor “de wedergeboorte van een universeel ideaal van broederlijkheid” (FT 8) de volle aandacht kreeg. 

De eerste sessie van de Katholieke Sociale Dagen op vrijdag 18 maart was helemaal gewijd aan het thema ‘Demografische transitie en familieleven’. De Europese ‘demografische winter’ en de effecten van de pandemie op de bevolking zouden aan bod komen. En toch pakten de presentaties een stukje anders uit, omdat iedereen aangegrepen was door de gebeurtenissen in Oekraïne… 

NRV participeerde aan de European Catholic Social Days 

Enkele perspectieven voor de toekomst

Het lijdt geen twijfel dat Paus Franciscus de diaconie radicaliseert. Radicalisering betekent hier niet dat hij een revolutie wil ontketenen, al gebruikt hij soms zeer scherpe woorden, zoals in Evangelii Gaudium waar hij op roept om “alles te transformeren, zodat de kerk haar gebruiken, haar manieren van handelen, haar tijdschema’s en agenda’s, haar taal en structuren op een gepaste manier kan kanaliseren voor de evangelisatie in plaats van te zorgen voor haar zelfbehoud.” 

Populorum Communio, de vastenbrief van de Belgische Bisschoppen, roept op om weerwerk te bieden aan de onverschilligheid en zich in te zetten voor een meer rechtvaardige wereld, samen met vele anderen.

De brief actualiseert de boodschap van de encycliek Populorum Progressio die 50 jaar geleden verscheen en zoekt hoe bevrijdend werken aan meer solidariteit en barmhartigheid ook vandaag gestalte kan krijgen.

Toenmalig NRV-voorzitter Marcel Cloet vertelt op Radio Spes over zijn engagement en over de start daarvan, al in zijn kinderjaren in het gezin waarin hij opgroeide.

Op donderdag 29 september was aartsbisschop De Kesel te gast in de Huidevetterstraat, op uitnodiging van het Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede, voor een lunchcauserie. Het werd een boeiend en open gesprek over de plaats van de kerk in de samenleving, en over de rol van solidariteitsorganisaties hierin. In ‘De vreugde van het Evangelie’, de exhortatie die Franciscus publiceerde, schrijft hij: ‘Een authentiek geloof - dat nooit gemakzuchtig en individualistisch is - houdt altijd een diep verlangen in om de wereld te veranderen, waarden door te geven, iets beters na ons verblijf op aarde achter te laten’ (Evangelii Gaudium 183).

Wat zijn de sociale vraagstukken 125 jaar na Rerum Novarum? NRV nodigt je uit naar dit symposium, georganiseerd naar aanleiding van de voorstelling van het boek van Ellen Van Stichel.

Voor wie enige gevoeligheid heeft voor het lijden van mensen, ook wanneer we hen niet persoonlijk kennen, verschijnt onze globaliserende wereld voortdurend als een bron van verontwaardiging: ze wordt immers gekenmerkt door ongelijkheid en armoede. Geconfronteerd met deze wereldwijde problematiek rijst de vraag wat er kan en moet gedaan worden aan deze ongelijkheid.

Het Centrum voor Levensbeschouwing en Detentie werd op 4 juni voorgesteld in Leuven. Het centrum is ontstaan als een samenwerkingsverband tussen geestelijke verzorgers in de gevangenis en de KU Leuven. Het heeft als doel vanuit verschillende levensbeschouwingen na te denken over levensbeschouwing in de gevangenis en een over meer humane omgang met criminaliteit.

Ellen Van Stichel sprak op de lanceerdag van Attent: Netwerk voor Maatschappelijke Inzet in het Bisdom Antwerpen. Ze duidde hoe het gebod van de naastenliefde als motivatie en drijfveer kan functioneren voor het werken aan gerechtigheid. 

Haar powerpointpresentatie is hier te downloaden. 

Basiscursus Katholiek Sociaal Denken - Deel 1

De Nederlandse theoloog Erik Borgman verduidelijkt hoe hij in het katholiek sociaal denken een hoopvol perspectief voor onze samenleving ontwaart.

Met dank aan VKMO.

Basiscursus Katholiek Sociaal Denken - Deel 2

Hebben wij met elkaar te maken, zijn wij voor ons geluk van elkaar afhankelijk? Het katholiek sociaal denken werpt een bijzonder licht op deze vragen, stelt Erik Borgman.

Met dank aan VKMO.

Basiscursus Katholiek Sociaal Denken - Deel 3

"Er is niemand die er niet toe doet" - dat is volgens theoloog Erik Borgman een fundamentele overtuiging die klinkt in het katholiek sociaal denken.

Met dank aan VKMO.