Dat we met Ecokerk mogen werken aan een integrale ecologie in Vlaanderen. Dat een prominent figuur uit de Romeinse Curie persoonlijk handdrukkend de brug kwam slaan tussen onze lokale geloofsgemeenschappen en de wereldkerk. Als je er de kans toe krijgt, wat vraag je dan als stafmedewerker van NRV-Ecokerk aan kardinaal Michael Czerny, momenteel prefect van de Dicasterie voor de Bevordering van de Integrale – dat woord! - Menselijke Ontwikkeling?
‘Tja, wat moet je ook met zulk een draak van een lange naam voor je werking?’ lachte de man toen hij ons op vrijdag 28 september toesprak in het gebouw van Caritas International.
Adelaarsperspectief
‘Volgens mij is het een misvatting dat een adelaarsperspectief het meest heldere beeld van dingen oplevert. Als je vanop te grote afstand naar mens en wereld kijkt, wordt de werkelijkheid abstract. Wij hebben als dicasterie geen drie netjes afgelijnde hoofddoelstellingen in ons programma, zoals bijvoorbeeld de Verenigde Naties. Ons ‘product’ is een oriëntatie bieden, een bevrijdende boodschap die op elke plaats en in elke cultuur, op een unieke manier weerklank moet vinden en een unieke concrete uitwerking kan hebben. We vragen ons telkens af wat de grootste obstakels tot integrale menselijke ontwikkeling zijn op een bepaald moment, op een bepaalde plaats.
De rangorde waarin bepaalde zaken ergens moeten veranderen, dat weten mensen per land en per gemeenschap zelf vaak het beste.’
Het doet me denken aan de Ecokerk-werking en -missie. We proberen te (eco-)inspireren met onze nationale campagne in de zogenaamde Scheppingstijd (jaarlijks van 1 september tot 4 oktober), maar ons aanbod krijgt telkens ook maar weerklank per bisdom, per lokale gemeenschap, per groep, per project en zelfs per persoon. ‘Zoek geen te groot of zelfs globaal overzicht van de uitdagingen die je wilt aangaan’, gaf Czerny als tip. ‘Zo’n aanzicht overweldigt. Het verlamt. Begin andersom; met persoonlijke ontmoeting.'
De vraag die wordt gesteld, blijkt dus bij voorbaat een ‘te grote’ vraag: ‘Welk nieuw globaal ecologisch model van samenleven staat u voor?’ Czerny: ‘Dat woord globaal is niet op zijn plaats, want het is concreet onvatbaar. Eén globaal model of systeem vinden; zo werkt het niet. Wel: hoe valt integrale ecologie wereldwijd op verschillende manieren te vertalen?’ Dat vertaalwerk, een goede communicatie, blijkt fundamenteel.'
Querida Amazonia
Naar aanleiding van de vijfde verjaardag van de synode - een kerkelijke vergadering die in de praktijk eenzelfde doel heeft als een concilie – over het Amazonegebied, waar het pauselijke schrijven ‘Querida Amazonia’ uit voortkwam, schreef kardinaal Czerny mee aan een reeks artikels samengebracht onder de titel ‘Amazonia: Nieuwe Paden voor de Kerk en voor een Integrale Ecologie.’ Czerny zelf was in 2019 de speciale secretaris van de synode voor Amazonië en de inheemse bevolking en natuur aldaar ligt hem nauw aan het hart. Een passage sluit aan bij wat Czerny tijdens onze ontmoeting vertelde over hoe de grote missie van integrale ecologie in delen van de wereld vorm en navolging krijgt: ‘Onze rol is om te luisteren en te vergezellen, aan te moedigen, advies en ondersteuning te bieden aan de lokale bevolking en hun lokale kerk in hun streven naar een gezonde, duurzame, cultureel sensitieve en toekomstgerichte ontwikkeling van Amazonië.
We weten dat vernieuwing van de periferie kan komen. Amazonië is een geprivilegeerde plaats waar het leven zichzelf op een unieke manier uitdrukt en waar de aanwezigheid van God voelbaar is.
Deze geliefde Amazone houdt een oproep tot toewijding in en spreekt hoop uit voor de toekomst van de wereld. Zoals het biodiverse Amazonië een vitale rol in de gezondheid van de planeet speelt, zo roept de Kerk-met-een-Amazonegezicht de rest van de Kerk en de hele samenleving op tot bekering.’
Lees ook: 'Amazonesynode zet de toon voor de toekomst'
