Campagne
Ecokerk 2025
“Alles is met elkaar verbonden en wij, mensen, zijn samen als broeders en zusters op pelgrimstocht, met elkaar vervlochten door Gods liefde voor elk van zijn schepselen en in tedere genegenheid ook verenigd met broeder zon, zuster maan, zuster rivier en moeder aarde.”
(Laudato Si’ 92)
We leven in een tijd waarin steeds meer mensen de klimaat- en ecologische crisis “aan den lijve” ondervinden. Overstromingen, hittegolven en verlies van biodiversiteit tonen ons dat we anders moeten omgaan met de aarde.
Tegelijkertijd zijn het vooral de meest kwetsbare mensen in onze samenleving die het hardst worden getroffen door deze veranderingen.
Ecokerk roept iedereen op om samen rechtvaardig op weg te gaan naar een duurzame toekomst.
Pelgrims van Hoop: Laudato Si’-bomen als wegwijzers
Het Jubeljaar 2025 is door wijlen paus Franciscus uitgeroepen in het teken van Pelgrims van Hoop.
Daarnaast markeert dit jaar het jubileum van 800 jaar Zonnelied van Franciscus van Assisi en de tiende verjaardag van de encycliek Laudato Si.’
Ecokerk nodigt iedereen uit op weg te gaan in de geest van Laudato Si’:
- Figuurlijk, door bezinning en bewustwording over de klimaatcrisis, zonder de hoop te verliezen.
- Letterlijk, door wandelroutes langs knooppunten van groene hoop aan te bieden.
De Laudato Si’-bomen fungeren hierbij als wegwijzers. Het Zonnelied van Franciscus van Assisi, is ons lijflied: onderweg begroeten we broeder zon, zuster water, broeder vuur. We weten ons gedragen door zuster, moeder aarde.
Ontwaken
We leven in een wereld vol prikkels, waarin we voortdurend moeten presteren en reageren.
Voor sommigen voelt het alsof ze slaapwandelen, alsof hun levensmodus ‘uit’ staat en alleen de overlevingsmodus nog actief is.
Anderen ervaren misschien net het tegenovergestelde: een verhoogde alertheid, een constante staat van paraatheid door de druk van het dagelijkse bestaan, de media en het wereldnieuws. Oorlogen, klimaatrampen en sociale ongelijkheid maken het niet eenvoudiger om stil te staan bij wat écht telt. In onze samenleving voelen velen zich vervreemd van de natuur, van elkaar en soms ook van zichzelf.
Toch is er, diep van binnen, een universeel verlangen naar stilte, herbronning en heling. Waar kunnen we opnieuw ademhalen en betekenis vinden? Hoe kunnen we de verbondenheid met elkaar en met de aarde herstellen?
De Ecokerk-campagne Knooppunten van Hoop speelt hier op in, niet door enkel te wijzen op wat misgaat, maar door nieuwe perspectieven aan te reiken.
Dat perspectief start met verwondering: het opnieuw leren zien van het wonder van de schepping. Het doet ons ontwaken. Met geopende ogen onthult de natuur ons een intieme schoonheid en toont het heelal een onmetelijke ruimte. Dat wij bestaan is minstens een even groot wonder.
Een pelgrim die zich op weg begeeft, laat heel wat ballast achter, en neemt enkel mee wat echt nodig is. In deze eenvoud op weg gaan, is een levensles in ontvangen en dankbaarheid, want onderweg wordt ons zoveel moois en goeds zomaar gegeven.
Thuiskomen bij zuster moeder Aarde
Elke stap die we zetten, leert ons, paradoxaal genoeg, dieper wortelen in die wezenlijke verbondenheid met de aarde. Onderweg kom je niet alleen jezelf tegen, maar ook de wereld om ons heen.
Pelgrimeren is thuiskomen bij zuster, moeder aarde, die ons adem geeft. Zij omarmt alles en voedt iedereen. Met haar unieke draagkracht is ze zowel standvastig als creatief. Bij haar thuiskomen schenkt de pelgrim nieuwe ogen om de schoonheid van de aarde opnieuw te ontdekken. We leren de taal van de schepping opnieuw lezen:
“Er is een subtiel ‘geheim’ in elk van de bewegingen en klanken van deze wereld. Sommigen slagen erin te begrijpen wat de wind die waait, de bomen die buigen, het water dat stroomt, de vliegen die zoemen, de deuren die piepen, het gezang van de vogels, de klank van snaren en fluiten, de zucht van zieken, het gejammer van de bedroefden te zeggen hebben…”
(Ali Al-Khawwas, referentie 159 in Laudato Si’ 233)
Klimaatrouw als gedeelde ervaring
Steeds meer mensen ervaren vandaag een diepe vorm van klimaatrouw: een bewogenheid met de aarde en het besef van wat verloren dreigt te gaan. Dit is geen teken van ‘slaapwandelen’, maar juist van een intense verbondenheid met de wereld en een scherp besef van zowel onze verantwoordelijkheid als onze grenzen. De behoefte om deze gevoelens uit te drukken en te delen is groot.
Groene rituelen helpen ons om bewust en tastbaar verbinding te maken met de natuur en met onszelf. In de oude traditie van de contemplatieve dialoog, zoals die vandaag concreet vorm krijgt in de methodiek van KlimaatContact en klimaatgesprekken, herontdekken we telkens weer dat onze fundamentele verbondenheid besloten ligt in onze gedeelde menselijke ervaringen en emoties.
In het boek Met zen de planeet redden van de boeddhistische monnik en vredesactivist Thich Nhat Hanh (Ten Have, 2022, p 226.) wordt Christiana Figueres, de architecte van het historische Klimaatakkoord van Parijs (2015) prachtig geciteerd:
“Dus als iemand zijn verdriet met ons deelt en we proberen bewust te voelen waar dit verdriet zich in ons bevindt, het voorzichtig aanraken en helen, dan krijgt onze ervaring van de ander een totaal andere kwaliteit, omdat we kwetsbaarheid met kwetsbaarheid tegemoetkomen, je komt elkaar tegemoet in je eigen kwetsbaarheid. Als je dit eenmaal met een ander hebt gedaan, wordt de kwaliteit van de relatie van een totaal ander niveau.”
Deze gedachte sluit ook heel mooi aan bij wat Franciscus van Assisi schreef in zijn Wijsheidspreuk 18:
“Gelukkig de mens die de ander in diens broosheid draagt, zoals hij of zij zelf zou willen worden gedragen.”
Het delen van kwetsbaarheid opent een ruimte waarin hoop kan ontkiemen, niet als een abstract ideaal, maar als een fundamentele draagkracht van verbondenheid.
Tederheid als kracht: een stap vooruit!
Paus Franciscus pleit voor een revolutie van tederheid: een ecologische bekering waarbij we de gebroken relaties met God, de medemens, de natuur en onszelf herstellen. Of met de woorden van Thich Nhat Hanh (2022, blz. 68):
“De energie van tederheid doordringt de angst, woede of wanhoop. Je houdt haar net zo liefdevol vast als je een gewond kind zou vasthouden”.
Tederheid draagt een grote transformerende kracht in zich. Door gezamenlijk die energie te cultiveren en aandachtig naar al die gevoelens en stemmingen te luisteren, creëren we ruimte voor heling en verbinding.
Tegelijk roept het de vraag op: vanuit welke energie komen onze daden voort? Hoeden we ons voor een red-de-aarde-activisme dat enkel put uit de energie van woede?
Actief leren hopen
Om de chaos en de polycrisis waarin onze wereld zich bevindt onder ogen te zien, is een diep besef van verbondenheid met het hele levensweb nodig - zowel in ruimte als in tijd. In Vlaanderen zijn er mensen en groepen die biddend en mediterend onderzoeken wat stilte kan betekenen voor deze transitie. Sommigen doen dat in kloosters of bezinningshuizen, anderen in de publieke ruimte. Het stille energieveld dat zo te midden van de dagelijkse drukte gecreëerd wordt, heeft een impact - zowel op henzelf als op de omgeving.
Ieder draagt op zijn of haar manier bij aan een zogenaamde ‘ecologische handafdruk’ door een cultuur van stilte en bezinning te bevorderen. Want als we meer vrede en tevredenheid vinden in wat we op dit moment al zijn en hebben, vormt dat een tegenwicht voor het economische winstmodel dat net teert op ontevredenheid.
Vanuit een liefde voor de heelheid en heiligheid van het leven vloeit vanzelf dankbaarheid voort - maar ook pijn om wereld die huilt. Het is aan ons om die pijn bewust ruimte te geven en te beluisteren. Deze doorvoelde verbondenheid met alles wat ademt en leeft, roept spontaan op tot actie – op welke wijze dan ook.
Dit proces noemt de ecospirituele activiste en wetenschapster Joanna Macy ‘actief hopen’, zoals zij het beschrijft in haar boek Active Hope: How to Face the Mess We're in without Going Crazy (New World Library, 2012).
Knooppunten van groene hoop en integrale ecologie
De campagne Knooppunten van hoop maakt deel uit van de bredere campagne Met een 7-sprong naar integrale ecologie.
Met ecospiritualiteit willen we het contact met de natuurlijke wereld aanmoedigen in een geest van verwondering, lof, vreugde en dankbaarheid. We bieden scheppingsgerichte liturgische vieringen, eco-retraites en groene rituelen aan.
Hierbij baseren we ons op de zeven Laudato Si’-doelen:
- Het antwoord dat we geven op de schreeuw van de aarde,
- Het antwoord op de schreeuw van de armen,
- Een duurzame economie die niet langer streeft naar een eindeloze groei op een eindige planeet,
- Een verandering van levensstijl, richting soberheid en matigheid,
- Ecologische opvoeding en bewustwording,
- Ecospiritualiteit: het herstellen van de relatie met onszelf, de ander, de aarde en de Ander,
- Participatie en betrokkenheid: hoe zetten we samen stappen naar een gezonde, leefbare aarde, met overvloedig leven en toekomst voor al wat leeft?
Van idee naar actie
Ecokerk biedt concrete acties om deze doelen in de praktijk te brengen. ‘Tips per thema’ helpen je op weg, zodat de doelen niet slechts abstracte ideeën blijven, maar concrete stappen worden om de verbinding met de natuur en de ecologische uitdagingen in je dagelijks leven te versterken.
We doen dit middels de metafoor van de 7-sprong - gebaseerd op het gelijknamige kinderliedje. Zeven kwalitatieve sprongen die samen een geheel vormen, helpen ons om de Laudato Si’-doelen holistisch te benaderen, zodat we ons volledig kunnen verbinden met zowel de ecologische als spirituele aspecten van ons pad.
Voor dit alles kun je rekenen op een uitgebreid aanbod om zelf met je groep of gemeenschap aan de slag te gaan rond de zeven Laudato Si’-doelen. Dit kan in liturgie, gesprek en bezinning, maar ook praktisch: in de tuin, je omgeving, je dagelijkse keuzes en de organisatie van je werking.
De vele verhalen die intussen terug te vinden zijn op #ik7mee, getuigen van evenveel knooppunten van hoop die de voorbije jaren ontstaan zijn vanuit de inspiratie van Laudato Si’ en de keuze voor integrale ecologie.
Laudato Si’-bomen: een groen netwerk van hoop
Wil je een tastbaar symbool van ecologische verbondenheid creëren? Plant een fruit- of notenboom op een publiek toegankelijke plaats, waar de vruchten voor iedereen beschikbaar zijn. Zo maak je zichtbaar dat je meedoet met de 7-sprong naar integrale ecologie en dat je deze als basis neemt van je handelen, spreken en vieren.
Download hier de handleiding voor het planten van een Laudato Si’-boom.
Pelgrimeren van boom naar boom
Meer dan 66 groepen hebben al een Laudato Si’-boom geplant. Deze bomen vormen samen een groeiend groen knooppuntennetwerk, waardoor je je letterlijk ‘van boom naar boom’ kunt bewegen. Om dit al wandelend te doen, zullen de afstanden allicht te groot zijn. Fietsen zal al beter lukken.
Je kan ook een luswandeling maken rondom een Laudato Si’-boom. Wandelen is een manier om spiritueel onderweg te zijn, om stil te staan bij de natuur en je plek daarin. Je kan onderweg ook interssante stopplaatsen aandoen, zoals een #ik7mee-plek, een CSA-boerderij, een voedselbos, een windturbine van de lokale energiecoöperatieve, een natuurdomein, enz…
We nodigen je graag daartoe uit. Klik op de kaart voor een overzicht van de geplante Laudato Si’-bomen en stippel een wandelroute uit.
Inspiratie voor het maken van een wandeling kan je vinden in de online wandel- en fietslussen die Ecokerk Ninove maakte rond de Ninoofse kerken.
Het zonnelied van Franciscus viert zijn 800ste verjaardag. Maak gebruik van het aanbod van Tau in onze campagnebrochure of van de handleiding die Attent bisdom Antwerpen maakte om je eigen Laudato Si’- wandeling met het Zonnelied uit te stippelen. Tijdens je wandeling krijg je inspirerende doe-opdrachten mee, zoals:
- Wat raakt jou onderweg?
- Wat geeft jou hoop tijdens deze wandeling?
- …
Ga je op pad? Maak een foto van je ervaring en stuur deze in!
Doe mee en ga op pad met Ecokerk
Met de campagne Knooppunten van Hoop sluit Ecokerk aan bij het Jubeljaar 2025, de tiende verjaardag van de encycliek Laudato Si’ en 800 jaar Zonnelied.
Zo wil Ecokerk mensen inspireren om in de geest van dit Jubeljaar, pelgrims van hoop te worden. Want elke hoopvolle actie, hoe klein ook, kan een wereld van verschil maken.
Ontdek op Ecokerk.be hoe jij kunt bijdragen aan een duurzame én inspirerende wereld.
Ecokerk 2025
