Veertig vertegenwoordigers van verschillende Europese commissies rechtvaardigheid en vrede verzamelden in Vilnius (Litouwen) van 3 tot 6 okt 2025.
Thema van deze jaarlijkse bijeenkomst was “Hoop op vrede in Europa”.
De internationale conferentie van Europese commissies voor rechtvaardigheid en vrede was een boeiende afwisseling van toespraken en bezoeken van projecten en organisaties in Vilnius en aan de grens met Wit-Rusland.
Opvang van vluchtelingen
Op het programma stonden ontmoetingen met leden van de Litouwse kerk, het maatschappelijk middenveld en jongeren, waaronder Caritas Vilnius.
Voor Caritas Vilnius was de zomer van 2021 een onwaarschijnlijke ervaring. In Litouwen werd toen de noodtoestand afgekondigd om de stroom vluchtelingen die vanuit Wit-Rusland over de grens met Litouwen werden “geduwd” aan te kunnen. 
Vanaf juni 2021 arriveerden er steeds meer migranten vanuit Wit-Rusland aan de grens met Litouwen. Het Litouwse parlement besloot daarop in augustus om een hek aan de grens te bouwen.
Sinds de inval van Rusland in Oekraïne merkt Caritas Vilnius ook een groot verschil in het land van herkomst van de vluchtelingen.
Voor de inval bestond de “top drie” uit mensen van Syrië, Afghanistan en Irak. Na de inval, vanaf februari 2022 dus, veranderde deze “top drie” naar mensen uit Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland.
Grens Litouwen Wit-Rusland
De Europese commissies rechtvaardigheid en vrede kregen ook informatie en verslag van verschillende genodigden, waaronder het Dicasterie voor de Bevordering van Integrale Menselijke Ontwikkeling, de Raad van Europese Bisschoppenconferenties (CCEE), Caritas Europa en de vertegenwoordiger van Justice & Peace Europe bij de Raad van Europa.
Justice and Peace Europe kreeg bovendien de kans om in gesprek te gaan met politieke vertegenwoordigers en veiligheidsexperts. 
Een bezoek aan de grens tussen Litouwen en Wit-Rusland en aan het herdenkingsmonument voor gesneuvelde grenswachters, liet een diepe indruk na.
Gezamenlijke verklaring
De inzichten en indrukken die tijdens deze ontmoetingen werden verzameld, werden samengevat in een slotverklaring “Hoop op vrede in Europa”.
In deze verklaring benadrukt Justice & Peace Europe dat veiligheid en verdediging, hoewel ze gericht zijn op de bescherming van de menselijke waardigheid en mensenlevens, nooit een doel op zich mogen worden. Defensie moet gericht blijven op het bereiken van een rechtvaardige vrede.
De verklaring “Hoop op vrede” doet ook een oproep aan:
- Europese beleidsmakers: om een vredesstrategie te ontwikkelen waarin defensie nooit de bovenhand krijgt op mensenrechten
- De Europese Kerken: om plaatsen van verzoening en barmhartigheid te zijn, en om slachtoffers van oorlog en onderdrukking op te vangen
- De nationale Europese commissies rechtvaardigheid en vrede: om bruggen te blijven bouwen, fake news aan te kaarten en het sociaal denken van de kerk verder te verspreiden
- Alle burgers van Europa: om weerstand te bieden aan angst en verantwoordelijkheid op te nemen voor het opbouwen van gemeenschappen van solidariteit en vrede
Symbolische actie: plant een boom
Justice & Peace Europe is een Europees netwerk van 32 nationale commissies voor rechtvaardigheid en vrede. J & P Europe zet zich in voor de bevordering van rechtvaardigheid, vrede, respect voor de menselijke waardigheid en zorg voor de schepping. J & P Europe wil bijdragen aan de bewustwording van het katholieke sociaal denken van de kerk in de Europa.
Om de idee van integrale ecologie, zoals wijlen paus Franciscus dat heeft ontwikkeld in de encycliek Laudato Si, tastbaarder te maken, hebben de commissies rechtvaardigheid en vrede een boom geplant. 
Met deze symbolische daad vragen ze aandacht voor de “zorg voor de schepping”.
Lees hier de volledige verklaring “Hoop op vrede in Europa”.
War confronts us with negative impacts on all aspects of life, but it can never destroy our capacity to love nor our sense of justice.
