Wonen met aandacht voor elkaar en voor de planeet
Cohousing Waasland is een groep mensen van uiteenlopende achtergronden, van 0 tot 70-plus, alleenstaanden en gezinnen, die ervoor gekozen hebben om samen een woonproject te realiseren in Sint-Niklaas.
De (toekomstige) bewoners hopen door hun manier van wonen en leven een bijdrage te leveren aan een meer leefbare samenleving, met een minimale ecologische voetafdruk en solidariteit voor elkaar.
Cohousing
Het project is gesitueerd aan de noordelijke rand van Sint-Niklaas, in de uitbreiding van de bestaande Clementwijk. Die uitbreiding is een groene, autoluwe wijk, met een ecologisch park van 4 ha en een mix van sociale en reguliere woningen die moeten voldoen aan verschillende duurzaamheidscriteria.
In het najaar van 2011 begon het verzamelen van geïnteresseerden, eind 2017 nemen de eerste bewoners er hun intrek. In totaal worden er 22 wooneenheden (appartementen en woningen) gebouwd rond een gemeenschappelijke tuin en een gemeenschappelijk gebouw, het paviljoen.
Iedereen heeft zijn eigen volledig uitgeruste woning – en de mogelijkheid om zich terug te trekken in de veilige cocon van zijn of haar gezin, maar daarnaast deelt de groep een aantal faciliteiten: een wasruimte, gastenkamers, een grote keuken en polyvalente zaal, een tuinberging en atelier, en in de toekomst wellicht ook veel klein en groot materiaal. Ook is er een gezamenlijke fietsenberging en is er één centrale parking voor alle wagens.
Duurzaam bouwproject
De groep koos samen met de architecten (Blaf en Denc-studio) voor de hoogste normen op het vlak van energiezuinigheid: passiefbouw voor de wooneenheden, lage energie voor het paviljoen. Alles werd opgetrokken in deels massiefbouw, deels houtskelet en ook de gevelafwerking is in hout.
Het perceel is een halve hectare groot en wordt zo goed mogelijk benut. De wooneenheden zijn (naar Vlaamse normen) compact en praktisch ontworpen om zo weinig mogelijk vrije ruimte in te nemen en vooral geen ruimte onbenut te laten.
Bovendien draait alles volledig op hernieuwbare energie, een gasaansluiting is er enkel voor het paviljoen. Er komen zonnepanelen op de daken en het water wordt verwarmd met warmtepompen, op basis van gemeenschappelijke grondboringen. Regenwater wordt gerecupereerd om de toiletten door te spoelen. Een aantal gezinnen kiest ook voor een douchewarmtewisselaar voor warmterecuperatie.
De groep streeft naar het gebruik van duurzame, (bio-)ecologische materialen, om de ecologische impact van de woningen zo laag mogelijk te houden, zowel tijdens de bouw als voor de totale levensduur van de constructie.
Bij de aanleg van de tuin maken ze gebruik van zoveel mogelijk inheemse planten, ecologisch verantwoorde gewassen en biologisch verantwoorde technieken voor aanleg, onderhoud en bestrijding.
Delen
Delen is een van de kernprincipes binnen cohousing. Jonge gezinnen geven kinderkleren en -spullen aan elkaar door, maar ook werkmateriaal en zelfs fietsen en auto’s delen behoort tot de mogelijkheden. Momenteel heeft een groot deel van de groep geen eigen wagen – een bewuste keuze, waar wellicht niets aan hoeft te veranderen (ook dankzij de Cambiostandplaats in de wijk). Zo beperken de bewoners verder het gebruik van fossiele brandstoffen.
Verder is er een gezamenlijke moestuin, kan er een speeltuig voor de kinderen aangekocht worden, heeft niet iedereen een eigen grasmaaier nodig, … Kortom: nodeloze aankopen worden vermeden.
Het gaat natuurlijk verder dan het materiële. De verschillende beroepen en talenten vullen elkaar aan, waardoor een sterke groep ontstaat waarin mensen hun kennis en ervaring kunnen delen en van elkaar kunnen leren.
Levenskwaliteit
Een betere levenskwaliteit voor ieder lid van de groep is uiteindelijk het resultaat. Cohousing wil een tegenwicht geven tegen de sterk geïndividualiseerde maatschappij. Privacy heeft iedereen zoveel hij of zij wil, maar sociale interactie wordt wel bevorderd. De bewoners komen elkaar gemakkelijk tegen en weten intussen ook wat ze aan elkaar hebben. Er is kinderoppas voor de jonge gezinnen, een helpende hand voor ouderen, een luisterend oor voor iedereen, … – een sociaal vangnet voor ieder die dat op zijn of haar manier nodig heeft.
In de groep leven verschillende meningen, ideeën, religies en levensbeschouwingen – en daar is ook alle ruimte en respect voor.
De groep probeert alle beslissingen in consensus te nemen, zowel tijdens de voorbereiding als wanneer iedereen er zal wonen. Daarnaast verdelen ze het werk, in functie van de talenten en draagkracht van elk lid. Iedereen is verantwoordelijk voor een gedeelte van de taken die het project met zich meebrengt.
Cohousing Waasland werkte een visietekst uit met de principes waarop ze willen blijven terugvallen – maar ook die visie is dynamisch en zal ongetwijfeld nog bijgestuurd worden doorheen de jaren.
Evelyn Wymeersch
www.cohousingwaasland.be
www.facebook.com/cohousingwaasland
www.samenhuizen.be
