Het Netwerk heeft me bewust gemaakt.
In 1989 leerde Broederlijk Delen mij het begrip ‘ecologische voetafdruk’ kennen. Het was de vastencampagne met als thema: “Ontwikkeling tegen welke prijs?”. Een mooie affiche met op de achtergrond een vernield regenwoud en op de voorgrond een inheemse vrouw met haar kind.
Het werd nog maar eens duidelijk dat de prijs die we betalen te hoog is: de natuur wordt vernietigd en de lokale bevolking is er het directe slachtoffer van. De ecologische voetafdruk legt pijnlijk bloot hoe groot de ongelijkheid in onze wereld is, hoe onrechtvaardig en vernietigend voor de natuur ons consumptiegedrag is. Zo kan het niet verder!
Daar bovenop kwam dan het besef dat onze aarde gevaarlijk aan het opwarmen is. Watertekort, extreme droogtes en woestijnvorming maar ook de grote overstromingen zijn er de meest zichtbare gevolgen van. Meerdere lidorganisaties van het Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede worden er direct mee geconfronteerd.
Caritas International kan de vragen om hulp en wederopbouw nauwelijks de baas. En de nieuwe baseline die ze wereldwijd zullen gebruiken - “Caring for creation” - legt de vinger op de wonde.
Broederlijk Delen stelt telkens weer vast dat de plannen van de lokale (landbouw)gemeenschappen in het Zuiden bemoeilijkt worden door de gevolgen van de klimaatverandering en van de ongebreidelde grondstoffenontginning om onze consumptiehonger te voldoen. Daarom willen ze nog meer aandacht schenken aan verandering van levensstijl.
Pax Christi legde tijdens de Vredesweek van 2009, met als slagzin “Werken aan het klimaat, voor vrede”, de band tussen de schaarste als gevolg van klimaatverandering en de vele ‘klimaatoorlogen’ die nu al gevoerd worden.
En ORBIT vzw – thuis in de wereld van diversiteit & migratie (voorheen KMS) waarschuwt al vele jaren dat het aantal klimaatvluchtelingen alleen maar zal toenemen.
Bewustwording is één ding, gedragverandering is een ander paar mouwen. Bij mij is dit met kleine stapjes gegaan. Proberen die ecologische voetafdruk te verkleinen: besparen op water- en energieverbruik, lokale en seizoensgebonden producten kopen, een winkel verder rijden om bio-producten te vinden, minder vlees eten, de auto nog meer thuis laten (in Brussel betekent dit ‘ergens’ waar je een plaatsje gevonden hebt), consumptie beperken en verspilling tegengaan.
Maar het zou allemaal nog veel meer en veel consequenter kunnen/moeten. En o.a. daarom ben ik blij dat we in de werking van het Netwerk ‘Ecokerk’ hebben die ecologie en christelijke spiritualiteit verbindt en (met ons) wegen zoekt om deze visie in praktijk te brengen. Een stevige diepgewortelde spiritualiteit maakt ons sterker om de ‘ecologische bekering’ die we nodig hebben vol te houden. Sterker ook om onze stem te laten horen op het publieke forum en in het politieke debat. De VN-klimaattop in Parijs geeft ons daartoe de kans en de nieuwe encycliek van Paus Franciscus zal ons extra stimuleren.
Het klimaat verandert ook mij, niet zonder moeite. Gelukkig (of jammer genoeg) zal het dat niet opgeven.
Marcel Cloet
Voorzitter Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede.
