De voorlopige elementen die uit het nieuwe IPCC-rapport in de pers verschenen zijn, zijn ondubbelzinnig. De opwarming van de aarde beperken tot 1,5°C in plaats van 2°C is allesbehalve een symbolische eis: het is een kwestie van overleven voor miljoenen mensen en voor vele ecosystemen. Elke tiende van een graad telt. Alleen een diepgaande en collectieve transformatie van onze samenlevingen kan de wereld weer op het juiste spoor brengen. De Klimaatcoalitie roept op tot mobilisatie.
Deze informatie is niet nieuw, maar het herinnert ons eraan dat het breekpunt nabij is. "Nu de klimaatonderhandelingen aanslepen en de ambitieuze en solidaire engagementen niet geconcretiseerd worden, is dit nieuwe rapport de zoveelste wake-up call", zegt Zanna Vanrenterghem, vice-voorzitter van de Klimaatcoalitie. "De limiet van 1,5°C is geen symbolische grens: het is een kwestie van overleven voor alle soorten, ook de onze."
Klimaatonrechtvaardigheid is de kern van het probleem
Hoewel de gevolgen van de klimaatcrisis de hele planeet treffen, blijven deze zeer onrechtvaardig. De meest kwetsbare mensen, de ontwikkelingslanden en de toekomstige generaties (zullen) betalen voor het leeuwendeel van de klimaatrekening, terwijl zij er niet verantwoordelijk voor zijn. "Het is dringend tijd voor actie, maar vooral solidaire actie", verklaart Zanna Van Renterghem. "Het koolstofbudget dat ons rest om onder de 1,5°C opwarming te blijven, moet worden gebruikt met het oog op sociale rechtvaardigheid, rechtvaardigheid tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden, maar ook met de prioriteit om een leefbare wereld achter te laten voor toekomstige generaties."
Samenwerken met de natuur in plaats van ze te vernietigen
Het behoud van de biodiversiteit en de strijd tegen de klimaatverandering zijn één en dezelfde strijd en kunnen niet los van elkaar worden gevoerd. Onze huidige relatie met de natuur en het milieu moet grondig worden herzien om uit de huidige logica van onbeperkte exploitatie en uitputting van hulpbronnen te geraken. Bovendien is de bescherming van de natuur en van onze ecosystemen een van de meest doeltreffende oplossingen om de gevolgen van de klimaatverandering te beperken en de adaptatiemaatregelen te versterken. "De natuur kan zonder de mensheid, de mensheid zal niet zonder de natuur kunnen", zegt Zanna Van Renterghem.
Één oplossing: mobilisatie
De experten van het IPCC spreken van een "radicale transformatie van processen en gedragingen op alle niveaus”. Dit vereist een algemene mobilisatie van alle sectoren van de samenleving, zowel in België als elders in de wereld.
"De voorbije twee jaar lijkt er een eerste klik te hebben plaatsgevonden. Maar dit is niet genoeg. Elke tiende graad telt. Het is hoog tijd om sterkere en snellere actie van onze beleidsmakers te eisen", aldus Zanna Vanrenterghem. "Daarom gaan we op 10 oktober weer de straat op. Onze boodschap is duidelijk: om de klimaaturgentie echt aan te pakken, hebben we meer ambitieuze, solidaire en coherente maatregelen nodig".
