Om stil te staan bij onze levensstijl en onze idealen.
Het klimaat verandert ook mij? Het is in elk geval zo dat ik mij door acties van Ecokerk en andere organisaties meer bewust wordt van de hedendaagse toestand van onze aarde. Het gevolg is dan natuurlijk dat ik ook bewuster nadenk over mijn levensstijl, waar ik in mijn eigen leven zorgzamer met de schepping kan omgaan.
Dat is vaak niet vanzelfsprekend omdat in mijn dagelijks leven bepaalde gewoonten en gebruiken zich met de jaren ingenesteld hebben. En oude gewoonten verander je niet zomaar, vaak ook gemakshalve. Maar uitdagingen zijn er om aangegaan te worden…
Anderzijds ben ik opgevoed met de gedachte dat je niets mag vernielen of verspillen en kreeg ik van mijn vader de liefde voor de natuur met de paplepel ingegeven. De schoonheid van de natuur is voor mij een voortdurende bron van inspiratie, rust, genieten. Ook de ontdekkingstochten in de natuur met mijn kleindochters zorgen voor veel vreugde. Zorg om de schepping vertaalt zich dan ook in zorg om een leefbare wereld voor het nabije én verre nageslacht.
Zorg om een leefbare wereld betekent ook zorg voor de naaste, voor de mensen dichtbij en veraf.
We worden uitgedaagd onze betrekkingen met mens en natuur niet te laten bepalen door overheersing en macht, maar door eerbied en zorg.
Rechtvaardige en vredevolle relaties met onze planeet en met onze medemensen waar ook ter wereld vormen het uitgangspunt. In onze manier van consumeren en produceren is het belangrijk rekening te houden met anderen. Onze manier van leven moet gericht zijn op het in stand houden van de natuurlijke hulpbronnen. Het gaat om het doorbreken van het economische denken dat gericht is op steeds meer en beter. Wereldwijde politieke afspraken zijn nodig om de structurele oorzaken van armoede en milieucrisis weg te nemen. Heeft de rusteloze, ontevreden economische mens nog toekomst of is er een nieuwe vrije mens nodig. Iemand die tevreden kan zijn met de rijkdom die hij heeft en zich niet onder druk laat zetten door de consumptiemaatschappij.
Voor mij als christen zijn medemensen en de aarde twee belangrijke vindplaatsen van God. Al het geschapene is teken en openbaring van de Schepper. Wij hebben de aarde in beheer gekregen en moeten er dan ook verantwoordelijkheid voor opnemen. Het beeld van God wordt geschonden niet alleen als mensen van hun rechten worden beroofd en uitgebuit, maar ook als zeeën, rivieren en bossen schade wordt toegebracht.
Wij worden als christenen, maar ook als kerken en bewegingen telkens weer opgeroepen om haalbare en tegelijk gedurfde stappen te zetten naar levensstijlen en acties voor een verantwoord en duurzaam leven op aarde. Spiritualiteit wordt immers ook beleefd in praktische daden, in concreet engagement voor de naaste en zorg voor het geschapene.
Niet alleen in mijn persoonlijk leven maar ook als voorzitter van het IPB daagt het klimaat mij uit. De zorg om de schepping is een thema dat ook in het IPB aan bod komt. Het IPB heeft immers een antenne- en zenderfunctie. Door samen met andere organisaties het thema op te volgen, worden mensen geprikkeld om na te denken over hun levensstijl en beleidsverantwoordelijken uitgedaagd om hun verantwoordelijkheid op te nemen.
En waar meer mensen iets belangrijk vinden, daar kunnen structurele veranderingen komen. Mensen die zich niet laten verlammen en ontmoedigen door de ingewikkelde problematiek. Mensen die hun geluk vinden in verbondenheid met anderen en met de aarde, dat betekent sociaal rechtvaardiger en ecologisch duurzamer.
Het IPB zal ook in de toekomst vanuit een christelijke spiritualiteit mee blijven oproepen en aanmoedigen om stappen te zetten naar een nieuwe levensstijl met zorg om al het geschapene.
Josian Caproens
Voorzitter IPB